TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU (TTK ) ZONGULDAK

ALEVSIZDIRMAZLIK (ALSz) TEST İSTASYONU

19.09.1973 Tarih ve 14660 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Alevsızdırmazlık Yönetmeliği' ne göre kurulmuş bulunan ALSz (Alevsızdırmazlık) Test İstasyonunun işleyiş ve personel ve maddi imkanlarla donatılması; T.C ENERJİ ve TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI (o zaman ki adı ile ) MADEN DAİRESİ BAŞKANLIĞI (şimdiki adı ile MADEN İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ) ile (o zamanki adı ile TKİ = Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü (Şimdiki adı ile TTK= Türkiye Taşkömürü Kurumu) arasında imzalanan ALEV SIZDIRMAZLIK TEST İSTASYONU HAKKINDA VECİBELER adlı protokolle, 12 Kasım 1973 tarihinde kararlaştırılmıştır

 

Bu protokole göre Test İstasyonunun 1 Müdür, 1 Makine Başmühendisi ve 1 Maden Başmühendisi kadrosu ile çalışması; ve EKİ (EREĞLİ KÖMÜR İŞLETMELERİ) bünyesinden tefrik edilen elemanlardan:

a) Müdür olarak  Yılmaz KAMÇI' nın (Materyal Mekanizasyon Md. Elektrik Mühendisi)

b) Makine Başmühendisi olarak  Kemal SARI' nın (Üzülmez Bölgesinde  Başmühendis)

c) Maden Başmühendisi olarak ise Muammer COŞKUN' un (Başmühendis) olarak atamaları yapılmıştır.

Ayrıca Test İstasyonundaki 1 usta, 3 işçi, 1 memur, 1 müstahdemden usta kademesindeki eleman İstasyon Müdürlüğünce tensip ve EKİ’ce tasvip olunduğu takdirde istasyonda görevlendirilecek, diğer üç işçi ve 1 memurun kimler olacağı,  ihtiyaç doğduğunda İstasyon müdürlüğü ile EKİ arasında kararlaştırılacak elemanlardan teşekkül edeceği konusunda anlaşmaya varılmış, İstasyon aşağıda resmi görülen ilk binada faaliyetine başlamıştır, ALSz nin ilk çalışanları için tıklayınız...

 

ALSz Test İstasyonunun ilk binası ve Patlatma Laboratuvarı

(1974-2002)

ALSz Test İstasyonunun yeni binası ve Patlatma Laboratuvarı

(2002 den sonra)

·  Bütün bu faaliyetler, 2003 yıl sonu itibari ile arşivde muhafaza edilen 1226 adet MT (Mühendis-Test), 385 adet MR (Müdürlük); 87 adet P (Planlama) raporu olmak üzere toplam 1698 adet raporla belirlenmiştir

·  TTK ya ait dinamit ateşleme manyetoların  test ve kontrol sayısı 6346 dir

·  Maden ocaklarında kullanılan ve Türkiye’de standardı bulunmayan Ex-Proof cihaz ve kabloların yapım ve test esaslarının belirlendiği 18 adet standart şartname “ MGM Standart Şartnameleri” adı altında (MGM="Maden İşleri Genel Müdürlüğü" adına) hazırlanmış, bunlardan 17 adedi Resmi Gazetede yayımlanmıştır

·  ALSz Test İstasyonunun müracaat, test, sertifika verme gibi faaliyetlerinin en yoğun olduğu dönem 1976-1986  yılları arasındadır

·  Ex cihazlarla ilgili şartnamelerin TSE tarafından çıkarılması için uğraş verilmiş ve konu ile ilgili 13 adet standart (TS 3380...3492) yürürlüğe girmiştir. Ancak bu standartların “mecburi” standart olarak yayınlanması çalışmaları olumlu olarak sonuçlandırılamamıştır

·  Maden Kanunu çıktıktan sonra ALSz Test İstasyonunun, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı   Maden Dairesi Başkanlığına (bugünkü karşılığı olan Maden İşleri Genel Müdürlüğüne) devri yukarıda anılan protokolde (EKİ-TKİ ve Maden Dairesi Bşk.lığı  arasında imzalanan 20 Ocak 1975 tarihli protokol (Tesisin yapımı ve Maden Dairesi Bşk. lığı’na devir esasları : Madde5) öngörülmesine rağmen; bu konuda da olumlu bir sonuç alınamamıştır. Alevsızdırmazlık Test İstasyonu Türkiye Taşkömürü Kurumu bünyesinde halen faaliyetine Türkiye Taşkömürü Kurumu Test ve Ölçümleme Şube Müdürlüğü adı altında devam etmektedir...

·  1984-1986 yıllarından itibaren ülkenin ekonomik ve politik durumundaki gelişmeler, ithalatın, dış kredi olanaklarının kolaylaşması, yerli imalatın pahalı olması; imalatçı, kullanıcı ve kontrol kuruluşlarının standart kurallarından kaçınmaları, Ex cihazların yurt dışından edinilmesine olanak sağladığından, ALSz Test İstasyonuna müracaatları azaltmış, sertifika almış cihazların da üretilememesi sonucuna yol açmıştır. Ex Maden Cihazları üreticisi TTK Maden Makineleri Fabrika İşletme Müdürlüğünün statüsü, malzeme temin zorlukları, yeterli seri üretim anlayışının yerleşmemesi, içinde bulunulan ekonomik ve idari şartların da etkileri, bu birimin Ex teçhizat imalatı konusunda gerilemesine neden olmuştur

·  ALSz Test İstasyonunda, TTK ve kablo imalatçılarının ALSz sertifika-imal lisansı kontrolleri Maden ve Taş Ocakları ile Açık İşletmelerde Alınacak İşçi sağlığı ve İşgüvenliği Tedbirleri hk. Tüzük 35. maddesi gereği  TTK nın dinamit ateşleme manyetolarının aylık ALSz kontrolü; aynı tüzüğün 291. Maddesi gereği; halen kullanılmakta olan ALSz cihazlarının özelliklerinin kaybedip kaybetmedikleri açısından kontrolü; muhtelif firmaların bilgi isteklerine cevap verme gibi kontrol ve bilgilendirme işlemleri yapılmıştır

· ALSz Test İstasyonu bir üretim birimi değil, bir hizmet (mühendislik) birimi olarak kurulmuştur. Bu hizmetin verilebilmesi ise talep edilmesine bağlıdır

·  ALSz Test İstasyonu sadece TTK için kurulmamıştır. Exproof (ilgili standardına uygun olarak tasarımı ve imalatı yapılan patlamaya karşı korumalı) teçhizat üreten ve kullanan tüm Türkiye sanayii için kurulmuştur. Verdiği hizmetlerin %15 e yakını TTK ya % 85'i ise TTK dışı sanayi kuruluşlarına verilmiştir

Alevsızdırmazlık Test İstasyonunun 2001 yılına kadar yaptığı belgelendirme faaliyetleri kapsamında verilen belgeler için tıklayınız...

 

ALSz TEST İSTASYONUNUN AKREDİTASYONU ve ONAYLANMIŞ KURULUŞ OLARAK ATANABİLMESİ:

Bu güne kadar  halen TTK bünyesinde bulunan ve eleman ve imkanlar açısından TTK ca desteklenen ALSz Test İstasyonun zaman zaman kapatılması gündeme getirilmiştir. (ALSz Test İstasyonunun kuruluşunda büyük emeği geçen ve Türkiye'de bu konuyu ilk defa gündeme getiren  Sn. Tınaz TİTİZ' in görüşleri için tıklayınız...

 

Bu konuda yeni bir gelişme Avrupa Birliği mevzuatına uyum süreci ile ilgili olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünce yayımlanan  ATEX 2014/34/EU (Önceki 94/9/EC) sayılı “ Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler “ ile ilgili yönetmeliktir. Anılan yönetmelik  1/95 sayılı Avrupa Birliği Ortaklık Konseyi Kararının 8 ve 11 inci maddelerine ve 2/97 Avrupa Birliği Ortaklık Konseyinin “Uyumlaştırılacak  Mevzuat  kararına  uygun olarak T.C. Bakanlar Kurulunun 29.04.1997 gün ve 22974 sayılı Resmi Gazete'de” Uyumlaştırılacak Mevzuat” başlığı altında yayımlanan kararına göre hazırlanan ve Ulusal Programda da yer alan “ Elektriksel Risk ve Elektriksel Ekipman” konu başlığı kapsamındaki ATEX 2014/34/EU (Önceki 94/9/EC) sayılı direktif hükümlerinden oluşmaktadır. Bu yönetmelikte “Onaylanmış Kuruluş - Notified Body” olarak tanımlanan ve nitelikleri ve yetkisi belirlenen bir kuruluşun Türkiye’de varlığının belirlenmesi ve faaliyete geçirilmesi söz konusudur. Nitekim bu yönetmelik MUHTEMEL PATLAYICI ORTAMDA KULLANILAN TEÇHİZAT VE KORUYUCU SİSTEMLER İLE İLGİLİ YÖNETMELİK  (94/9/AT) 30.12.2006/ 26392 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir (Daha sonra aynı yönetmeliğin yerine 2014 yılından itibaren ATEX 2014/34/AB yönetmeliği geçmiştir)

 

Gerek "Onaylanmış Kuruluş" (Notified Body) olarak ve gerekse anılan yönetmeliğin öngördüğü şekilde "Piyasa Gözetimcisi" (Market Surveillancer) olarak yukarıda faaliyeti  özetlenen T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğüne bağlı; ama Türkiye Taşkömürü Kurumu İş Güvenliği ve Eğitim Daire Başkanlığı bünyesinde bulunan Alevsızdırmazlık Test İstasyonunun bilgi birikimi ve otuz yılı aşkın uygulama deneyiminden  yararlanılabileceği düşünülmüş ve TÜRKAK tarafından akredite edilerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca ATEX 2014/34/AB yönetmeliği uyarınca patlayıcı ortamlarda kullanılmak amacı ile imal edilen ürünlerin Uygunluk Değerlendirmesi yapan bir Onaylanmış Kuruluş olarak atanabileceği gündeme gelmiştir (Ocak 2007)...

Bu konuda 2008 yılında Almanya'nın PTB (Physicalisch-Technische Bundesanstalt) kuruluşunun "Patlama Koruması Birimi" (Explosion Pretection -Division 3) ile bir işbirliği protokolü yapılarak ALSz nin AB şartlarına uygun bir Test İstasyonu haline getirilmesine çalışılmış ve akreditasyon hedefine yönelik olarak yapılması gerekenler ve talepler "ALSz Test İstasyonu Şube Müdürlüğü Akreditasyon Çalışma Raporu" adlı bir rapor haline getirilerek TTK üst yönetimine sunulmuştur. Raporda; TÜRKAK deneyiminden ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı denetimlerinde edinilen deneyimlerden elde edilen sonuçlarla ve bilgilerle var olan sürecin desteklenmesi ve ilerletilmesi için yapılması gerekenler sıralanmıştır. Bundan sonrası TTK (Türkiye Taşkömürü Kurumu) yöneticilerinin konuya verdiği öneme ve bir kömür üreticisi kurum olarak olarak, iş güvenliği konusundaki samimi yaklaşımındaki güvenilirliğine; ayrıca AB (Avrupa Birliği) ile imzalanan anlaşmalar çerçevesinde Uygunluk Değerlendirme süreçlerinde belgelendirme yaklaşımındaki ilgisine ve iş becerisine kalmıştır...16.08.2012

 

"ALSz Test İstasyonu Şube Müdürlüğü Akreditasyon Çalışma Raporu" adlı rapor ve ekinde yer alan PTB ile imzalanan protokol için tıklayınız.

Madencilik Kuruluşunda belgelendirme ve laboratuvar yönetimindeki gerekli bilgi ve beceri olumsuzluklarının, yaklaşım ve anlayış noksanlıklarının nedenleri ve yol açtığı olumsuz sonuçlar için tıklayınız...